Nhóm nghiên cứu pin–điện phân giành Giải thưởng danh giá Stewart Dow Memorial Award
Ngày 7 tháng 11 năm 2025
Nhóm nghiên cứu pin–điện phân của Đại học Loughborough, do các nhà khoa học Jonathan Wilson và Dani Strickland dẫn dắt, đã giành được Giải thưởng Tưởng niệm Stewart Dow – một danh hiệu cấp quốc gia do Hiệp hội Năng lượng Hydro (HEA) và Hydrogen Scotland trao tặng, nhằm vinh danh những đổi mới xuất sắc trong lĩnh vực hydro và pin nhiên liệu.
Giải thưởng được trao tại Hội nghị Hydrogen Scotland ở Glasgow vào ngày 28 tháng 10, nhằm tưởng nhớ Stewart Dow, người từng giữ vai trò lãnh đạo tại BOC Ltd, đồng thời là người tiên phong thúc đẩy công nghệ hydro và hỗ trợ đổi mới ở giai đoạn đầu. Sau khi ông qua đời vì COVID-19 vào tháng 4 năm 2020, giải thưởng thường niên này được thành lập để ghi nhận đóng góp của ông. Người nhận giải năm 2024 là Andrew Cunningham, CEO của GeoPura, với các giải pháp hydro xanh loại bỏ nhiên liệu hóa thạch khỏi hệ thống điện dự phòng và ngoài lưới.
Công nghệ của Loughborough đã biến đổi pin chì–axít truyền thống thành hệ thống hai chức năng: vừa lưu trữ năng lượng tái tạo, vừa sản xuất hydro xanh tinh khiết. Hệ thống được chế tạo từ vật liệu tái chế trong các chuỗi cung ứng hiện có, mang đến giải pháp hiệu quả và có thể mở rộng cho các thách thức năng lượng toàn cầu.
Dự án có sự hợp tác với các doanh nghiệp Hoppecke, Hollingsworth & Vose, Monbat, Fibretech, cùng nhiều tổ chức phi chính phủ và học viện quốc tế. Hệ thống đầu tiên, thử nghiệm tại Loughborough vào tháng 7 năm 2025, đạt độ tinh khiết 99% hydro, và hiện đang được mở rộng tại Khu Công nghệ và Doanh nghiệp Đại học Loughborough, với nguồn vốn 0,95 triệu bảng Anh từ East Midlands Freeport (EMF).
Trên phạm vi quốc tế, công nghệ này đã được triển khai tại Bệnh viện Quận Mwanza (Malawi), cung cấp điện năng mặt trời ổn định cho chiếu sáng, tủ lạnh và thiết bị y tế trong khuôn khổ dự án MESCH của Innovate UK trị giá 1,5 triệu bảng Anh. Một thiết bị khác đang được chuẩn bị chuyển đến Zambia thuộc dự án LoCEL-H2 của Horizon Europe trị giá 10 triệu euro, và hai hệ thống mới đang được chế tạo.
Ngoài đổi mới kỹ thuật, nhóm còn tích cực phổ biến khoa học qua các lễ hội và triển lãm, truyền cảm hứng cho thế hệ kỹ sư tương lai và quảng bá hydro như một nguồn năng lượng an toàn, bền vững.
Tiến sĩ John Barton, thành viên nhóm nghiên cứu, chia sẻ:
“Thật vinh dự khi công trình của chúng tôi được ghi nhận để tưởng nhớ ông Stewart Dow – người tiên phong trong thương mại hóa pin nhiên liệu hydro. Chỉ bốn năm trước, chúng tôi còn thử nghiệm trên ô mẫu 5x5 cm; nay đã chế tạo được hệ thống quy mô container với 160 ô, mỗi hệ thống sản sinh 10,42 kWh.”
Tiến sĩ Emma Guthrie, CEO của HEA, nhận xét:
“Trong số nhiều đề cử xuất sắc, nhóm Loughborough hoàn toàn xứng đáng chiến thắng. Sự đổi mới này phản ánh tinh thần mà Stewart đã cống hiến cho ngành hydro.”
Ông Nigel Holmes, CEO của Hydrogen Scotland, cho biết:
“Thật đáng tự hào khi công nghệ của Loughborough đang được ứng dụng tại Malawi, đánh dấu 20 năm hợp tác Scotland–Malawi và mang lại lợi ích thiết thực cho cộng đồng địa phương.”
