Chỉ 1,1% sản lượng hydro ở châu Âu năm 2024 là hydro các-bon thấp: Hydrogen Europe kêu gọi tăng tốc quy mô
Brussels, tháng 10/2025 – Hydrogen Europe vừa lên tiếng cảnh báo về tiến độ chậm chạp trong quá trình chuyển đổi năng lượng của châu Âu, cho biết chỉ 1,1% lượng hydro sản xuất tại châu Âu trong năm 2024 được tạo ra từ các nguồn các-bon thấp. Phần còn lại – gần 99% – vẫn đến từ hydro xám sản xuất bằng khí tự nhiên không kèm công nghệ thu hồi CO₂.
Thay mặt ngành công nghiệp, bà Sopna Sury, Chủ tịch Hydrogen Europe, nhấn mạnh rằng con số này cho thấy sự cấp thiết của việc nhanh chóng mở rộng quy mô các công nghệ hydro sạch trên toàn châu Âu.
“Châu Âu không thể đứng yên trong khi các khu vực khác đang tăng tốc đầu tư vào năng lượng sạch. Với chỉ 1,1% hydro được coi là các-bon thấp trong năm 2024, chúng ta đang đi chệch khỏi quỹ đạo cần thiết để đạt được mục tiêu khí hậu của chính mình. Hydro đóng vai trò then chốt trong việc khử các-bon ở những ngành khó giảm phát thải như thép, hóa chất, hàng không và vận tải biển – nhưng điều đó đòi hỏi hành động mạnh mẽ ngay từ bây giờ,” bà Sury phát biểu.
Phụ thuộc nặng nề vào hydro từ nhiên liệu hóa thạch
Theo báo cáo Clean Hydrogen Monitor mới nhất của hiệp hội, châu Âu vẫn phụ thuộc gần như hoàn toàn vào hydro xám sản xuất từ khí tự nhiên mà không kèm công nghệ thu hồi và lưu trữ các-bon (CCS). Thực trạng này không chỉ cản trở nỗ lực khử các-bon mà còn khiến châu Âu dễ bị tổn thương trước biến động giá năng lượng và rủi ro địa chính trị.
Dù các sáng kiến như REPowerEU và Chiến lược Hydro của EU đặt mục tiêu rõ ràng, việc triển khai dự án hydro sạch vẫn diễn ra rất chậm. Dự báo cho thấy dưới 20% công suất công bố sẽ đi vào thực tế trước năm 2030 nếu không có sự hỗ trợ mạnh mẽ hơn về quy định, tài chính và hạ tầng.
Cần mở rộng quy mô một cách toàn diện
Bà Sury nhấn mạnh rằng cả hydro tái tạo (sản xuất bằng điện phân từ nguồn điện xanh) lẫn hydro các-bon thấp (sử dụng công nghệ CCS) đều có vai trò cần thiết.
“Chúng ta phải thực tế và bao trùm trong cách tiếp cận. Châu Âu cần cả hydro tái tạo lẫn hydro các-bon thấp để đạt được mục tiêu 20 triệu tấn hydro sạch vào năm 2030. Điều này có nghĩa là đẩy nhanh lắp đặt điện phân, giảm rủi ro cho đầu tư CCS, và đảm bảo các ngành công nghiệp tiêu thụ có cơ chế khuyến khích rõ ràng để chuyển đổi,” bà nói.
Những rào cản lớn
Bản báo cáo nêu rõ một loạt rào cản đang kìm hãm tiến độ:
-
Chi phí cao của hydro sạch so với hydro hóa thạch.
-
Thủ tục cấp phép chậm và khó tích hợp lưới điện cho dự án năng lượng tái tạo.
-
Thiếu hạ tầng cho vận chuyển và lưu trữ hydro.
-
Quy định thiếu rõ ràng, đặc biệt về định nghĩa “hydro tái tạo” và “hydro các-bon thấp” theo luật EU.
-
Thiếu tín hiệu từ phía cầu, khi doanh nghiệp còn do dự do giá cả và cơ chế hỗ trợ chưa ổn định.
Kêu gọi hành động chính sách
Hydrogen Europe kêu gọi Ủy ban châu Âu và các quốc gia thành viên:
-
Mở rộng các công cụ tài chính, bao gồm Ngân hàng Hydro của EU, nhằm giảm thiểu rủi ro cho dự án.
-
Đồng bộ hóa quy định và chứng nhận, giúp phân biệt rõ hydro tái tạo và hydro các-bon thấp.
-
Đầu tư mạnh vào hạ tầng, gồm đường ống, cảng biển và kho lưu trữ.
-
Tạo động lực từ phía cầu, thông qua cơ chế hợp đồng chênh lệch (CfD), quy định hạn ngạch trong công nghiệp và giao thông, cũng như mua sắm công.
“Thách thức là rất lớn, nhưng cơ hội cũng vô cùng to lớn,” bà Sury kết luận. “Hydro không chỉ là một nguồn năng lượng; nó là chiếc cầu đưa châu Âu tới một nền kinh tế phi các-bon. Chúng ta phải hành động quyết đoán trong 5 năm tới để bảo đảm châu Âu giữ vững vị thế dẫn đầu toàn cầu trong năng lượng sạch.”
