Nhật Bản đứng cuối G7 về năng suất lao động năm 2024, kêu gọi tận dụng AI tạo sinh để cải thiện
Theo báo cáo so sánh quốc tế về năng suất lao động năm 2024 do Trung tâm Năng suất Nhật Bản công bố, năng suất lao động tính theo giờ của Nhật Bản đạt 60,1 USD, xếp thứ 28 trong số 38 quốc gia thành viên OECD và thấp nhất trong nhóm G7. Mức này tương đương với Bồ Đào Nha và New Zealand.
Nguyên nhân chính khiến thứ hạng của Nhật Bản ở mức thấp là do tăng trưởng kinh tế thực năm 2024 ở mức âm trong khi số lượng người có việc làm lại tăng, dẫn đến năng suất lao động không được cải thiện. Năng suất lao động tính theo bình quân trên mỗi lao động cũng chỉ xếp thứ 29/38 quốc gia OECD, tiếp tục đứng cuối trong G7.
Năng suất lao động được tính toán dựa trên mối quan hệ giữa giá trị gia tăng hoặc sản lượng và đầu vào lao động như số lao động và số giờ làm việc. Báo cáo cũng sử dụng phương pháp điều chỉnh theo sức mua tương đương (PPP) do OECD khuyến nghị nhằm phản ánh chênh lệch mức giá giữa các quốc gia.
Xét theo giờ làm việc, Hoa Kỳ đạt mức năng suất lao động 116,5 USD, gần gấp đôi Nhật Bản.
Năng suất lao động tính theo giá trị gia tăng trên mỗi người lao động của Nhật Bản đạt khoảng 98.344 USD, tương đương với New Zealand và Slovakia. Trong các nước G7 còn lại, Vương quốc Anh là quốc gia có năng suất thấp nhất, nhưng vẫn đạt gần 80% so với mức của Nhật Bản, cho thấy khoảng cách giữa Nhật Bản và các nền kinh tế Tây Âu ngày càng nới rộng.
GDP bình quân đầu người của Nhật Bản đạt 53.863 USD, xếp thứ 26/38 quốc gia OECD, chỉ bằng khoảng 60% so với Hoa Kỳ, và tương đương với Litva và Bồ Đào Nha. Đây là mức thấp nhất trong nhóm các nền kinh tế phát triển lớn. Trong giai đoạn 1995–1997, Nhật Bản từng đứng thứ 6 trong OECD và thứ 2 trong G7, chỉ sau Hoa Kỳ.
So sánh năm 2024 với năm 2019, GDP bình quân đầu người của Nhật Bản đạt 102,9% (theo giá thực), vượt mức trước đại dịch Covid-19. Tuy nhiên, tốc độ tăng trưởng này vẫn thấp hơn mức trung bình 105,9% của OECD.
Trung tâm Năng suất Nhật Bản nhấn mạnh rằng việc ứng dụng AI tạo sinh có thể đóng vai trò quan trọng trong việc nâng cao năng suất lao động. Tại Hoa Kỳ, khoảng 65% doanh nghiệp và 40% người lao động đã sử dụng AI tạo sinh, cùng với các khoản đầu tư lớn tiếp tục được rót vào các doanh nghiệp liên quan. Dù thừa nhận những rủi ro đi kèm, Trung tâm cho rằng xét trên khía cạnh chi phí – lợi ích, Nhật Bản cần thúc đẩy mạnh mẽ các mô hình làm việc tận dụng AI tạo sinh để nâng cao năng suất trong dài hạn.

