HỘI THẢO "THÚC ĐẨY HỢP TÁC VIỆT NAM - HÀN QUỐC TRONG GIAI ĐOẠN MỚI": ĐỊNH HÌNH LẠI QUAN HỆ THƯƠNG MẠI VÀ ĐẦU TƯ CÔNG NGHỆ CAO
Ngày 15/12/2025, tại TP. Hồ Chí Minh, Bộ Công Thương đã tổ chức Hội thảo "Thúc đẩy hợp tác thương mại Việt Nam với Nhật Bản và Hàn Quốc trong giai đoạn mới". Trong đó, chuyên đề về quan hệ Việt Nam - Hàn Quốc đã thu hút sự quan tâm đặc biệt với những phân tích sâu sắc về cơ hội, thách thức và lộ trình chinh phục thị trường đầy tiềm năng này.
Quan hệ đối tác chiến lược toàn diện, hướng tới mục tiêu 150 tỷ USD
Theo phần trình bày của bà Trần Kim Chi (Vụ Phát triển thị trường nước ngoài, Bộ Công Thương), quan hệ hai nước đã có bước phát triển vượt bậc: từ thiết lập ngoại giao năm 1992 với kim ngạch thương mại 0,5 tỷ USD, đến năm 2022 trở thành "Đối tác Chiến lược Toàn diện" và đạt kim ngạch thương mại 81,5 tỷ USD năm 2024. Hai bên đặt mục tiêu đưa con số này lên 150 tỷ USD vào năm 2030.
Cơ cấu hàng hóa xuất khẩu của Việt Nam sang Hàn Quốc đã có sự chuyển dịch mạnh mẽ. Nếu trước đây chủ yếu là dệt may, da giày, nông sản, thì hiện nay hơn 70% là các sản phẩm công nghệ cao, linh kiện điện tử và bán dẫn phụ trợ, phản ánh sự tham gia sâu hơn của Việt Nam vào chuỗi giá trị toàn cầu của Hàn Quốc.
Hàn Quốc đầu tư mạnh mẽ, đưa Việt Nam vào chuỗi giá trị công nghệ cao
Ông Nguyễn Duy Kiên (Trưởng phòng Đông Bắc Á – Nam Thái Bình Dương, Bộ Công Thương) nhấn mạnh, với tổng vốn FDI lũy kế lên tới 92 tỷ USD, Hàn Quốc là nhà đầu tư lớn nhất tại Việt Nam. Các tập đoàn hàng đầu như Samsung, LG, SK, Hanwha không chỉ mở rộng sản xuất mà còn đầu tư sâu vào các lĩnh vực công nghệ cao như R&D, bán dẫn, AI, năng lượng sạch, pin và trung tâm dữ liệu.
Điều này đang tạo ra một "hệ sinh thái công nghiệp mới" tại Việt Nam, kéo theo nhu cầu lớn về dịch vụ phụ trợ chất lượng cao, nguồn nhân lực kỹ thuật và thúc đẩy áp dụng các tiêu chuẩn sản xuất xanh (ESG). Tầm nhìn đến 2030 là chuyển từ "thu hút FDI" sang "đồng sáng tạo giá trị", nơi doanh nghiệp Việt Nam tham gia vào thiết kế và phát triển sản phẩm cùng đối tác Hàn Quốc.
Bài toán khó: Rào cản kỹ thuật, phòng vệ thương mại và chi phí logistics
Bên cạnh cơ hội, các chuyên gia cũng chỉ ra nhiều thách thức:
-
Rào cản kỹ thuật (TBT) khắt khe: Các yêu cầu về chất lượng, an toàn thực phẩm, chứng nhận của Hàn Quốc (từ MFDS, KATS, KCS) rất phức tạp và tốn kém.
-
Biện pháp phòng vệ thương mại: Việc Hàn Quốc áp dụng thuế chống bán phá giá 19.5% với thép Việt Nam từ 2023 là một minh chứng, khiến kim ngạch xuất khẩu mặt hàng này giảm rõ rệt.
-
Chi phí logistics tăng cao: Cước vận chuyển container từ Việt Nam sang Hàn Quốc đã tăng từ 2.500 USD (2020) lên 4.000 USD (2025), chiếm tới 12% chi phí xuất khẩu.
Lộ trình chinh phục thị trường: Từ "giá rẻ" sang "tổng giá trị"
Ông Phạm Khắc Tuyên (Tham tán Thương mại, Đại sứ quán Việt Nam tại Hàn Quốc) nhấn mạnh thị trường Hàn Quốc đã thay đổi căn bản. Thành công không còn dựa trên giá rẻ, mà phụ thuộc vào Chất lượng, Tuân thủ (pháp lý & kỹ thuật), Thương hiệu và Tiêu chuẩn ESG (Môi trường - Xã hội - Quản trị).
Doanh nghiệp Việt Nam cần vượt qua 4 nhóm rào cản chính: (1) Pháp lý & Kỹ thuật, (2) Mệnh lệnh Xanh (bao bì bền vững, sản xuất sạch), (3) Số hóa (bản địa hóa nội dung, xây dựng niềm tin online), và (4) Hệ thống phân phối khắt khe (Lotte, Coupang, Emart...). Người tiêu dùng Hàn Quốc ngày càng ưa chuộng sản phẩm "premium giá hợp lý", có "clean label" (nhãn sạch), bao bì đẹp và câu chuyện thương hiệu hấp dẫn.
Giải pháp then chốt: Nâng cấp năng lực và hợp tác chiến sâu
Để thành công bền vững, các chuyên gia đưa ra khuyến nghị:
-
Với Doanh nghiệp: Chuyển từ tư duy ngắn hạn sang chiến lược dài hạn; đầu tư vào năng lực sản phẩm "chuẩn Hàn", hệ thống quản lý chất lượng, chứng nhận quốc tế, truy xuất nguồn gốc (blockchain), bao bì bền vững và nội dung marketing bản địa hóa.
-
Về Chính sách: Cần chuyển từ "xúc tiến thương mại truyền thống" sang "kiến tạo năng lực", hỗ trợ doanh nghiệp đạt chứng nhận, chuyển đổi số, xây dựng phòng sạch. Đồng thời, thúc đẩy đàm phán để Hàn Quốc nới lỏng hạn ngạch nhập khẩu một số mặt hàng nông sản, cân bằng cán cân thương mại.
-
Hợp tác song phương: Thiết lập "Khuôn khổ hợp tác chuỗi cung ứng công nghệ cao Việt Nam - Hàn Quốc", tạo điều kiện để doanh nghiệp Việt Nam thâm nhập sâu hơn vào hệ sinh thái khép kín của các Chaebol Hàn Quốc.
Hội thảo kết luận rằng, để đạt mục tiêu 150 tỷ USD và nâng tầm quan hệ đối tác, cần có sự phối hợp chặt chẽ giữa Nhà nước, hiệp hội và doanh nghiệp trong việc nâng cao năng lực cốt lõi, thích ứng nhanh với các quy định mới và xây dựng lòng tin vững chắc với đối tác Hàn Quốc.
