Chính phủ Việt Nam ban hành Nghị định 318/NQ-CP: Quyết tâm hiện thực hóa mục tiêu Việt Nam trở thành nước phát triển vào năm 2050
Hà Nội, ngày 10 tháng 10 năm 2025 – Chính phủ Việt Nam đã chính thức ban hành Nghị định số 318/NQ-CP, do Thủ tướng Chính phủ ký, thể hiện quyết tâm mạnh mẽ của Trung ương Đảng và Chính phủ trong việc cụ thể hóa các mục tiêu chiến lược về phát triển kinh tế – xã hội, khoa học – công nghệ và đổi mới sáng tạo, hướng tới mục tiêu Việt Nam trở thành nước phát triển, có thu nhập cao vào năm 2050.
1. Nghị định 318/NQ-CP – Dấu mốc chính sách trong hành trình phát triển quốc gia
Theo nội dung được công bố trên Cổng Thông tin điện tử Chính phủ, Nghị định 318/NQ-CP là một trong những văn kiện điều hành quan trọng nhất trong năm 2025, nhằm triển khai các nghị quyết lớn của Trung ương Đảng, đặc biệt là:
-
Nghị quyết 57-NQ/TW của Bộ Chính trị về đột phá trong khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia;
-
Nghị quyết 68-NQ/TW về phát triển kinh tế tư nhân trở thành động lực quan trọng của nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa;
-
Và các chiến lược trung hạn về năng lượng, hạ tầng, giáo dục, nguồn nhân lực chất lượng cao và chuyển đổi xanh.
Văn bản khẳng định: “Đến năm 2050, Việt Nam phải cơ bản trở thành nước phát triển, có nền kinh tế tự chủ, năng lực đổi mới sáng tạo hàng đầu khu vực, và đóng góp tích cực vào các chuỗi giá trị toàn cầu.”
2. Các nội dung trọng tâm của Nghị định 318/NQ-CP
Nghị định gồm nhiều nhóm nhiệm vụ và giải pháp cụ thể, trong đó tập trung vào 5 trụ cột phát triển chính:
(1) Phát triển khu vực kinh tế tư nhân và doanh nghiệp nhỏ và vừa
Chính phủ yêu cầu các bộ, ngành hoàn thiện khung pháp lý, chính sách thuế, đất đai, tín dụng, và thương mại để thúc đẩy tinh thần khởi nghiệp, đổi mới sáng tạo, đồng thời khuyến khích doanh nghiệp tư nhân tham gia sâu vào chuỗi giá trị toàn cầu.
Mục tiêu cụ thể:
-
Đến năm 2030, Việt Nam có ít nhất 2 triệu doanh nghiệp hoạt động hiệu quả;
-
Đến năm 2045, đạt trên 3 triệu doanh nghiệp, trong đó khu vực tư nhân đóng góp trên 60% GDP.
(2) Đổi mới mô hình tăng trưởng và chuyển đổi số toàn diện
Chính phủ yêu cầu từng bộ, ngành, địa phương xây dựng chiến lược chuyển đổi số riêng, gắn với mục tiêu tăng năng suất lao động tối thiểu 6,5%/năm.
Khuyến khích doanh nghiệp ứng dụng AI, Big Data, IoT trong sản xuất, nông nghiệp, logistics, và dịch vụ công.
Chính phủ cũng giao Bộ Khoa học và Công nghệ phối hợp với các viện, trường và doanh nghiệp để hình thành mạng lưới đổi mới sáng tạo quốc gia, lấy doanh nghiệp làm trung tâm.
(3) Đột phá về khoa học – công nghệ và nguồn nhân lực
Nghị định nhấn mạnh việc đầu tư trọng điểm vào các lĩnh vực mũi nhọn như năng lượng sạch, vật liệu mới, công nghệ sinh học, hydrogen, và kinh tế tuần hoàn.
Đồng thời, yêu cầu xây dựng chương trình phát triển 1 triệu nhân lực công nghệ cao đến năm 2040, trong đó có 100.000 chuyên gia về trí tuệ nhân tạo và an ninh mạng.
(4) Cải cách thể chế và hành chính công
Nghị định 318/NQ-CP giao Bộ Nội vụ và Bộ Tư pháp rà soát toàn bộ hệ thống văn bản quy phạm pháp luật nhằm loại bỏ các rào cản không cần thiết, đảm bảo một môi trường kinh doanh công bằng, minh bạch và hiệu quả.
Đặc biệt, nhấn mạnh việc đo lường hiệu quả phục vụ người dân, doanh nghiệp như một chỉ số đánh giá năng lực điều hành của từng địa phương.
(5) Phát triển bền vững, xanh và bao trùm
Nghị định yêu cầu tích hợp mục tiêu phát triển bền vững vào mọi chiến lược kinh tế, coi chuyển đổi năng lượng, kinh tế tuần hoàn và kinh tế carbon thấp là nền tảng của giai đoạn phát triển mới.
Đồng thời, các địa phương phải có kế hoạch giảm phát thải ròng về 0 (Net Zero) vào năm 2050, phù hợp cam kết tại COP26 và COP28.
3. Ý nghĩa của Nghị định 318/NQ-CP đối với doanh nghiệp và nền kinh tế
Giới chuyên gia đánh giá, Nghị định 318/NQ-CP là bước đi hành chính cụ thể hóa khát vọng “Việt Nam hùng cường 2045 – phát triển 2050” mà Đảng đã nhiều lần khẳng định.
Không chỉ dừng ở chiến lược vĩ mô, nghị định còn chuyển hóa thành các mốc hành động cụ thể để từng ngành, từng doanh nghiệp có thể thực hiện ngay.
Đặc biệt, việc xác định kinh tế tư nhân là động lực then chốt cho thấy tư duy phát triển đã chuyển hẳn từ “quản lý” sang “trao quyền”.
Các doanh nghiệp tư nhân, dù lớn hay nhỏ, đều có thể trở thành chủ thể của đổi mới sáng tạo, và là hạt nhân của tiến trình chuyển đổi số quốc gia.
4. Quyết tâm chính trị và hành động cụ thể
Tại buổi ký ban hành Nghị định, Thủ tướng Chính phủ nhấn mạnh:
“Mọi cấp, mọi ngành, mọi doanh nghiệp phải biến khát vọng phát triển thành hành động cụ thể, tranh thủ từng ngày, từng giờ để đưa Việt Nam tiến lên.”
Theo tinh thần đó, Chính phủ yêu cầu các bộ, ngành khẩn trương ban hành kế hoạch thực hiện Nghị định 318/NQ-CP trong quý IV/2025, đồng thời báo cáo định kỳ kết quả thực hiện theo từng giai đoạn.
Các địa phương phải lồng ghép nghị định này vào quy hoạch và kế hoạch phát triển kinh tế – xã hội 2026–2030, đảm bảo tính thống nhất trên phạm vi cả nước.
5. Tầm nhìn dài hạn – Từ nghị định hôm nay đến Việt Nam 2050
Nghị định 318/NQ-CP thể hiện sự kiên định của Chính phủ trong việc xây dựng thể chế, đổi mới mô hình tăng trưởng và phát triển kinh tế tri thức.
Từ đây, Việt Nam đặt nền móng cho một thế hệ doanh nghiệp mới – năng động, sáng tạo, có trách nhiệm xã hội và bền vững.
Nếu được triển khai đồng bộ, nghị định này sẽ là đòn bẩy quan trọng để Việt Nam bước vào nhóm nước thu nhập cao vào giữa thế kỷ XXI, hiện thực hóa khát vọng mà Đảng, Nhà nước và toàn dân đã cùng hướng đến.