Cao trào Hydrogen tại ASEAN: Từ điện lực Việt Nam đến xa lộ vận tải hydrogen Java

Hydrogen đang bước ra khỏi phạm vi nghiên cứu và thử nghiệm để trở thành một phần ngày càng rõ nét trong chiến lược năng lượng của các quốc gia ASEAN. Những động thái gần đây tại Việt Nam và Indonesia cho thấy khu vực đang hình thành một cao trào hydrogen – nơi mỗi quốc gia đóng góp một mảnh ghép khác nhau nhưng bổ trợ cho cùng một bức tranh chuyển dịch năng lượng dài hạn.

Việt Nam: Hydrogen bước vào hệ thống điện quốc gia

Việt Nam vừa ghi dấu một cột mốc quan trọng khi khánh thành tổ hợp Nhà máy điện khí LNG Nhơn Trạch 3 và Nhơn Trạch 4 – những nhà máy điện đầu tiên của Việt Nam có khả năng đồng đốt hydrogen ở quy mô công nghiệp.

Với tổng công suất 1.624 MW, sử dụng tuabin khí 9HA.02 của GE, tổ hợp này:

• Có khả năng đồng đốt hydrogen lên tới 50% theo thể tích

• Sẵn sàng cho lộ trình tiến tới vận hành 100% hydrogen trong tương lai

• Đóng vai trò nguồn điện nền linh hoạt, hỗ trợ hệ thống điện có tỷ trọng năng lượng tái tạo ngày càng cao

Việc đưa hydrogen vào hệ thống điện cho thấy Việt Nam lựa chọn cách tiếp cận thực dụng và có tính chuyển tiếp: dùng LNG để bảo đảm an ninh năng lượng trước mắt, đồng thời chuẩn bị sẵn hạ tầng cho hydrogen – nguồn nhiên liệu của tương lai.

Đây không chỉ là câu chuyện công nghệ, mà là thông điệp chính sách: hydrogen đã được “thiết kế sẵn” trong hạ tầng điện mới của Việt Nam, chứ không phải bổ sung sau này.

Indonesia: Mở lối hydrogen trên trục giao thông chiến lược Java

Trong khi đó, Indonesia đang tạo dấu ấn hydrogen theo một hướng khác – giao thông và logistics. Nước này giới thiệu concept “Hydrogen Highway Trans Java”, một ý tưởng hành lang vận tải hydrogen xuyên đảo Java.

Hydrogen Highway Trans Java hiện ở giai đoạn khái niệm và thử nghiệm, với các mục tiêu:

• Thúc đẩy phương tiện sử dụng hydrogen trên trục giao thông chính

• Phát triển mạng lưới trạm tiếp nhiên liệu hydrogen

• Kết nối các trung tâm công nghiệp, cảng biển và logistics

Sáng kiến nhận được sự tham gia và ủng hộ của PLN, EBTKE, BRIN, cùng các diễn đàn năng lượng quốc tế hướng tới GHES 2026.

Dù chưa đi vào vận hành thực tế, Hydrogen Highway Trans Java mang ý nghĩa biểu tượng lớn: hydrogen được đặt vào không gian hạ tầng giao thông – nơi người dân, doanh nghiệp và chuỗi cung ứng có thể “nhìn thấy” và “trải nghiệm” trực tiếp.

Hai mảnh ghép – một xu thế chung của ASEAN

Nếu Việt Nam đại diện cho việc đưa hydrogen vào trái tim của hệ thống điện, thì Indonesia lại mở đường cho hydrogen len vào đời sống kinh tế – xã hội thông qua giao thông và vận tải.

Hai cách tiếp cận này không tách rời nhau, mà cùng phản ánh một thực tế:

ASEAN đang bước vào giai đoạn hydrogen hóa hạ tầng, không còn dừng ở nghiên cứu hay thí điểm nhỏ lẻ.

• Điện lực cần hydrogen để giảm phát thải mà vẫn ổn định

• Giao thông cần hydrogen để thay thế nhiên liệu hóa thạch trong vận tải nặng và đường dài

• Công nghiệp cần hydrogen để khử carbon sâu trong sản xuất

Từ sáng kiến quốc gia đến cao trào khu vực

Những bước đi của Việt Nam và Indonesia cho thấy hydrogen tại ASEAN đang chuyển từ tầm nhìn chính sách sang hành động cụ thể:

• Có dự án vận hành

• Có dự án chuẩn bị

• Có lộ trình công nghệ rõ ràng

Trong tương lai gần, khi chi phí hydrogen giảm và chuỗi cung ứng hình thành, các sáng kiến riêng lẻ này có thể kết nối thành:

• Thị trường hydrogen khu vực

• Chuỗi cung ứng xuyên biên giới

• Chuẩn công nghệ chung cho ASEAN

Hydrogen – ngôn ngữ chung mới của chuyển dịch năng lượng ASEAN

Cao trào hydrogen tại ASEAN không đến từ một dự án đơn lẻ, mà từ sự cộng hưởng của nhiều mảnh ghép. Từ nhà máy điện LNG đồng đốt hydrogen tại Việt Nam đến concept xa lộ vận tải hydrogen Java của Indonesia, khu vực đang từng bước định hình một hệ sinh thái hydrogen đa chiều.

Hydrogen vì thế không chỉ là nhiên liệu của tương lai, mà đang trở thành ngôn ngữ chung mới trong câu chuyện chuyển dịch năng lượng, an ninh năng lượng và phát triển bền vững của ASEAN.