NITE cảnh báo khi số vụ tai nạn điện mặt trời dân dụng gia tăng
70% vụ liên quan PCS, 20% liên quan tấm pin mặt trời
Vào ngày 1 tháng 9 năm 2025, Viện Công nghệ và Đánh giá Quốc gia Nhật Bản (NITE) nhân Ngày Phòng chống Thiên tai đã khuyến cáo người dân kiểm tra thiết bị điện mặt trời tại nhà thường xuyên để phòng ngừa tai nạn.
Tai nạn có thể được ngăn chặn bằng cách kiểm tra các khiếm khuyết trước hoặc sau bão. So sánh lượng điện tạo ra với cùng tháng năm trước cũng giúp phát hiện sớm dấu hiệu bất thường.
Hệ thống điện mặt trời dân dụng dưới 10 kW, lắp tại nhà và căn hộ, thường bao gồm tấm pin, hộp đấu nối, hệ thống phân phối điện và bộ điều hòa điện (PCS). Các hệ thống này không bắt buộc có kỹ sư điện trưởng toàn thời gian hoặc nộp báo cáo an toàn cho chính phủ, nhưng vẫn phải tuân thủ tiêu chuẩn kỹ thuật.
Theo báo cáo tai nạn sản phẩm của NITE, từ 2015–2024 đã có 260 vụ tai nạn liên quan điện mặt trời dân dụng, với số vụ tăng trong những năm gần đây. Trong đó, 239 vụ (~90%) gây ra hỏa hoạn. Phân theo loại thiết bị:
-
PCS: 170 vụ (~70%)
-
Tấm pin mặt trời: 41 vụ (~20%)
-
Cáp kết nối: 18 vụ
-
Ắc quy lưu trữ: 14 vụ
-
Thiết bị khác: 17 vụ
Nguyên nhân các vụ PCS, ngoài lắp đặt kém, chủ yếu do khói phát sinh từ các mạch theo dõi bị ảnh hưởng bởi môi trường như nhiệt độ, độ ẩm, bụi. Đối với tấm pin, các vật thể bên ngoài như mảnh vỡ bay vào có thể gây dòng điện bất thường và sinh nhiệt, ảnh hưởng đến hệ thống dây điện và hộp đấu nối, dẫn đến cháy lan.
Việc giám sát định kỳ hệ thống điện mặt trời rất quan trọng. So sánh lượng điện hàng tháng giúp phát hiện dấu hiệu tai nạn. Tấm pin bị hư hỏng sau bão cũng có thể thay đổi đáng kể sản lượng điện.
Khi lắp PCS hoặc hộp đấu nối ngoài trời, cần lưu ý môi trường xung quanh để tránh mưa, bụi hoặc côn trùng. Kiểm tra kỹ các dấu hiệu biến dạng, tiếng động lạ hoặc mùi hôi. Khi lắp thiết bị mới, xác nhận vị trí với nhà thầu.
Khuyến nghị kiểm tra:
-
Một năm sau khi lắp đặt
-
Bốn năm một lần đối với hệ thống dân dụng
Hạng mục kiểm tra phụ thuộc tuổi thọ, tình trạng sử dụng và sự cố trước đó; nên tham khảo chuyên gia từ nhà bán lẻ, nhà thầu hoặc nhà sản xuất.
Tuổi thọ dự kiến: -
Tấm pin mặt trời: >20 năm
-
Hệ thống PCS: 10–15 năm
Các hệ thống hư hỏng hoặc bị ngập nước vẫn có thể tạo điện, nguy cơ điện giật. Trong trường hợp tai nạn, cần ngăn người không có nhiệm vụ vào khu vực và thực hiện các biện pháp giảm thiểu thiệt hại thứ cấp, như che phủ thiết bị bị hư hỏng.
