APAC: Xây Dựng Tương Lai Thị Trường Năng Lượng Sạch Khi Tiêu Chuẩn Toàn Cầu Đang Thay Đổi
Khu vực Châu Á – Thái Bình Dương (APAC) đang bước vào thời điểm quyết định trong quá trình chuyển đổi năng lượng điện. Các chính phủ đang tái thiết kế thị trường điện, các ngành công nghiệp chuyển sang điện hóa, các trung tâm dữ liệu đang tăng nhanh, và chuỗi cung ứng công nghệ sạch đang hình thành. Từ cải cách thị trường điện giao ngay ở Trung Quốc, các đấu thầu “Round-the-Clock” tại Ấn Độ, nhập khẩu điện xuyên biên giới ở Singapore đến cơ cấu chứng chỉ năng lượng tại Úc, các nền tảng cho thị trường năng lượng sạch thế hệ mới đang được xây dựng từng ngày.
Cùng lúc đó, các tiêu chuẩn và sáng kiến toàn cầu về khí hậu và năng lượng, như GHGP Scope 2, ISO14064-1, SBTi Net-Zero Standard và nền tảng 24/7 Carbon-Free Energy, đang được cập nhật nhanh chóng. Những thay đổi này phản ánh các thách thức mà APAC đang đối mặt: tích hợp năng lượng tái tạo vào lưới điện vốn thiết kế cho nhiên liệu hóa thạch, tái cấu trúc thị trường để thưởng cho tính linh hoạt, quản lý an ninh năng lượng, mở rộng lưu trữ và phản ứng phía cầu, cũng như đảm bảo rằng các tuyên bố về năng lượng sạch phản ánh đúng thực tế hệ thống.
Tiêu chuẩn toàn cầu đang hướng đến điều gì:
Các khung kế toán năng lượng đang chuyển từ lý thuyết sang thực tiễn: yêu cầu năng lượng sạch phải thực sự đến được điểm tiêu thụ, và thời gian cung cấp phải trùng khớp với nhu cầu. Nói cách khác, các chứng chỉ giấy không còn đủ; cần năng lượng thực, được phân phối và phù hợp với nhu cầu.
APAC đang dẫn đầu đổi mới:
-
Trung Quốc: 29 tỉnh đã vận hành thị trường điện giao ngay, dự kiến hợp nhất thành thị trường quốc gia vào cuối 2025. Mục tiêu lưu trữ năng lượng đạt trước kế hoạch. Hệ thống các nhà máy ảo và phản ứng cầu cũng được tích hợp.
-
Ấn Độ: Hơn 250 triệu công tơ thông minh, các đấu thầu RTC/FDRE cung cấp năng lượng sạch gần 24/7, kết hợp điện gió, mặt trời và lưu trữ, chi phí thấp hơn than.
-
Singapore: Thí điểm nhập khẩu điện xuyên biên giới 1 GW và phát triển cơ chế truy xuất nguồn gốc năng lượng sạch.
-
Úc: Cơ chế REGO và các hợp đồng cung cấp 24/7 đang triển khai, ví dụ Rio Tinto ký hợp đồng năng lượng tái tạo kết hợp pin 2.400 MWh.
-
Đài Loan & Việt Nam: Dữ liệu đo lường 15–30 phút, giúp liên kết sản xuất và tiêu thụ năng lượng sạch với độ chi tiết cao.
Những lợi ích của năng lượng sạch theo giờ:
-
Rẻ hơn so với tính trung bình hàng năm.
-
Giảm phát thải nhiều hơn và tối ưu hóa hệ thống.
-
Hướng đầu tư đúng vào năng lực sạch và linh hoạt.
Tầm quan trọng của chuỗi cung ứng:
Các chuỗi cung ứng toàn cầu dựa vào APAC xuất khẩu mọi thứ từ chất bán dẫn, pin, dệt may đến hydro xanh, yêu cầu chứng minh lượng carbon thực tế của điện tiêu thụ. Điều này biến báo cáo Scope 2 thành yếu tố quyết định khả năng tiếp cận thị trường.
Rủi ro nếu kế toán năng lượng thất bại:
Nếu không có quy tắc dựa trên thời gian và khả năng cung ứng, nhu cầu tăng có thể dẫn đến xây dựng cơ sở hạ tầng hóa thạch mới trong khi vẫn tuyên bố năng lượng sạch trên giấy, giống như trường hợp 3 GW nhà máy khí ở Indiana.
Hành động cần thực hiện:
-
Tham gia các tư vấn công khai, không chỉ quan sát.
-
Chia sẻ các giải pháp đang vận hành hiệu quả tại APAC.
-
Xem kế toán năng lượng sạch là lợi thế cạnh tranh, không chỉ tuân thủ.
APAC đã chuẩn bị hạ tầng và dữ liệu cần thiết để áp dụng các tiêu chuẩn năng lượng sạch 24/7 và đảm bảo rằng nhu cầu tăng thúc đẩy nguồn cung sạch thực sự.
Tác giả: Shailesh Telang
