Xây dựng xã hội Hydro: Ba trụ cột chiến lược của Kawasaki Heavy Industries (KHI)

Trong ấn phẩm công bố ngày 29 tháng 9 năm 2025, Kawasaki Heavy Industries (KHI) đã công bố lộ trình hướng tới hiện thực hóa “xã hội hydro” vào năm 2050, được xây dựng trên ba định hướng chiến lược chủ chốt.
(Nguồn: answers.khi.co.jp)

Dưới đây là tóm lược chi tiết về tầm nhìn của KHI, cơ sở lý luận và cách chiến lược này phù hợp với xu thế chuyển dịch năng lượng toàn cầu – đặc biệt có ý nghĩa tham khảo cho Việt Nam và khu vực ASEAN trong định hướng phát triển hydro phát thải thấp.

1. Bối cảnh: Vì sao hydro lại quan trọng

Theo ông Yoshimoto Matsuda, Giám đốc điều hành của KHI, thách thức lớn nhất trong việc mở rộng quy mô hydro nằm ở “nghịch lý con gà và quả trứng”: hydro hiện vẫn đắt đỏ do nhu cầu thấp, còn nhu cầu lại thấp vì giá thành cao.
Nếu vòng luẩn quẩn này không được phá vỡ, tầm nhìn về một xã hội hydro sẽ khó trở thành hiện thực.

Lợi thế đặc biệt của KHI là nắm giữ năng lực toàn chuỗi giá trị hydro – từ sản xuất, vận chuyển, lưu trữ cho đến ứng dụng – giúp doanh nghiệp này tự tin dẫn dắt tiến trình tăng tốc thương mại hóa hydro.

2. Ba sáng kiến chiến lược

a) Bắt đầu với “hydro xanh dương” (Blue Hydrogen)

Trong khi hydro xanh (sản xuất bằng năng lượng tái tạo) là mục tiêu dài hạn, KHI đề xuất giai đoạn khởi đầu với hydro xanh dương – loại hydro được sản xuất từ nhiên liệu hóa thạch kết hợp công nghệ thu giữ và lưu trữ carbon (CCS).
Cách tiếp cận này giúp giảm chi phí, đồng thời xây dựng cơ sở hạ tầng cần thiết để từng bước tiến tới nền kinh tế hydro hoàn chỉnh.

b) Phát triển thiết bị “sẵn sàng cho hydro” (Hydrogen-Ready Equipment)

Thay vì chuyển đổi ngay sang sử dụng hoàn toàn hydro, KHI tập trung phát triển các thiết bị hydrogen-ready – nghĩa là thiết bị hiện có có thể đồng đốt hydro cùng nhiên liệu truyền thống.
Đây là một bước đi thực tế, cho phép ngành công nghiệp tận dụng hạ tầng hiện hữu trong khi từng bước mở rộng quy mô sử dụng hydro.

c) Đưa lĩnh vực giao thông (Mobility) trở thành trọng điểm ứng dụng

KHI xác định giao thông – gồm ô tô, tàu biển, máy bay – là lĩnh vực tiên phong trong việc mở rộng ứng dụng hydro.
Thông qua hợp tác với các nhà sản xuất trong và ngoài Nhật Bản, KHI đang phát triển các giải pháp di chuyển sử dụng hydro, góp phần thúc đẩy quá trình khử carbon trong ngành vận tải.
Giao thông không chỉ là minh chứng cho tính khả thi của hydro, mà còn là động lực tạo cầu thị trường và quy mô kinh tế.

3. Hàm ý đối với Việt Nam và khu vực ASEAN

Mặc dù nội dung này không nằm trong bài gốc của KHI, nhưng chiến lược của hãng mang lại nhiều bài học đáng chú ý cho các quốc gia đang phát triển như Việt Nam:

• Tiếp cận theo lộ trình: Mô hình chuyển đổi từ hydro xanh dương và thiết bị hydrogen-ready phù hợp với cơ sở hạ tầng năng lượng hiện có của Việt Nam, cho phép phát triển từng bước thay vì “nhảy vọt”.

• Cơ hội sản xuất thiết bị: Việt Nam có thể tham gia vào chuỗi cung ứng thiết bị và linh kiện hydro, hợp tác với các doanh nghiệp lớn như KHI.

• Thúc đẩy ứng dụng giao thông: Các dự án xe buýt, xe tải, tàu biển chạy hydro có thể tạo nhu cầu tiêu thụ và hoàn thiện hệ sinh thái hydro.

• Phát triển hạ tầng đồng bộ: Xây dựng mạng lưới vận chuyển, lưu trữ và phân phối hydro sẽ quan trọng không kém khâu sản xuất.

• Tầm nhìn dài hạn đến 2050: Việc chuẩn bị sớm chiến lược, chính sách và nhân lực ngay từ bây giờ sẽ giúp Việt Nam đón đầu xu thế “hydrogen economy” khu vực.

4. Kết luận

Chiến lược “ba mũi nhọn” của KHI thể hiện một con đường chiến lược – thực tế – khả thi để phổ biến hydro:
bắt đầu từ các bước nền tảng (hydro xanh dương, thiết bị hydrogen-ready), kích cầu thông qua lĩnh vực giao thông, và xây dựng chuỗi giá trị hoàn chỉnh từ sản xuất đến sử dụng.

Đối với các nền kinh tế đang phát triển như Việt Nam, cách tiếp cận theo từng giai đoạn của KHI là hình mẫu khả thi để khai thác tối đa tiềm năng của hydro phát thải thấp – nguồn năng lượng của tương lai xanh.