Thúc đẩy hợp tác Việt Nam – Nhật Bản trong lĩnh vực y tế
15/10/2025 | Y tế
SKĐS – Hợp tác y tế được nhấn mạnh là một trong những trụ cột quan trọng và hiệu quả trong quan hệ Việt Nam – Nhật Bản, thể hiện qua các chương trình đẩy mạnh y tế dự phòng, phát triển hạ tầng và đào tạo nguồn nhân lực.
Trong khuôn khổ tọa đàm, các diễn giả đã trao đổi về ba động lực trọng tâm cho phát triển bền vững gồm y tế, đầu tư và đổi mới sáng tạo.
Các nội dung này được thảo luận tại tọa đàm “Quan hệ Việt Nam – Nhật Bản: Động lực mới, Tầm cao mới” diễn ra ngày 15/10 do Báo Đầu tư tổ chức, nhân dịp kỷ niệm 52 năm thiết lập quan hệ ngoại giao Việt Nam – Nhật Bản (1973–2025).
Mở rộng trụ cột chiến lược, thúc đẩy hợp tác y tế
Tại tọa đàm, các diễn giả cấp cao trao đổi về ba động lực trọng tâm cho phát triển bền vững gồm y tế, đầu tư và đổi mới sáng tạo. Các diễn giả gồm Ngài Ito Naoki, Đại sứ Nhật Bản tại Việt Nam; TS Đặng Quang Tấn, Vụ trưởng Vụ Hợp tác quốc tế, Bộ Y tế; ông Nguyễn Anh Tuấn, Phó Cục trưởng Cục Đầu tư nước ngoài, Bộ Tài chính; và ông Benjamin Ping, Tổng Giám đốc Takeda Việt Nam.
Đại sứ Nhật Bản tại Việt Nam Ito Naoki nhấn mạnh vai trò then chốt của khu vực tư nhân, nâng cao nguồn nhân lực và các dự án chiến lược trong việc thúc đẩy giai đoạn hợp tác mới giữa Việt Nam và Nhật Bản.
Đại sứ Ito Naoki nhấn mạnh rằng trong giai đoạn phát triển mới, hai nước đang mở rộng hợp tác sang nhiều lĩnh vực chiến lược như đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số, chuyển đổi xanh, trí tuệ nhân tạo (AI) và công nghiệp bán dẫn. Chính phủ hai nước thống nhất xem đây là những trụ cột mới trong quan hệ song phương để thúc đẩy phát triển bền vững.
Đại sứ cũng nhấn mạnh vai trò then chốt của khu vực tư nhân, nâng cao nguồn nhân lực và các dự án chiến lược trong giai đoạn hợp tác mới giữa Việt Nam và Nhật Bản.
Về kinh tế và đầu tư, ông Nguyễn Anh Tuấn cho biết Nhật Bản là nhà tài trợ ODA lớn nhất, nhà đầu tư nước ngoài lớn thứ ba, và là đối tác thương mại – du lịch lớn thứ tư của Việt Nam. Nhật Bản hiện có hơn 5.600 dự án đầu tư tại Việt Nam với tổng vốn đăng ký vượt 78 tỷ USD. “Lợi thế của đầu tư Nhật Bản rất phù hợp với ưu tiên phát triển kinh tế bền vững của Việt Nam, đặc biệt trong công nghệ cao, chuyển đổi số, khoa học – công nghệ, sản xuất chế tạo và y tế,” ông nhận định.
Phó Cục trưởng Cục Đầu tư nước ngoài, Bộ Tài chính Nguyễn Anh Tuấn phát biểu.
Y tế: Lĩnh vực ưu tiên hợp tác song phương
Y tế tiếp tục là lĩnh vực ưu tiên, với nhiều bước tiến cụ thể. Đại sứ Ito Naoki cho biết hai nước đang thúc đẩy các chương trình về y tế dự phòng, số hóa y tế và chăm sóc người cao tuổi, hướng tới một hệ thống y tế hiệu quả và bền vững. Nhật Bản hỗ trợ Việt Nam nâng cao năng lực tuyến y tế cơ sở, giảm chênh lệch tiếp cận dịch vụ giữa các vùng miền, và tăng cường phòng chống bệnh truyền nhiễm và không lây.
TS Đặng Quang Tấn khẳng định Nhật Bản là đối tác quan trọng trong ngành y tế Việt Nam, với hợp tác song phương trở thành mối quan hệ chiến lược, lâu dài. Nền tảng này được củng cố bởi Biên bản hợp tác y tế 2019 giữa Bộ Y tế Việt Nam và Bộ Y tế, Lao động và Phúc lợi Nhật Bản, triển khai nhiều dự án trên ba trụ cột: hạ tầng hiện đại, trang thiết bị tiên tiến và phát triển năng lực.
Các dự án tiêu biểu gồm: “Tăng cường năng lực nhân viên y tế thông qua khám, chữa bệnh từ xa” với tổng vốn khoảng 3 triệu USD, phối hợp cùng JICA; và dự án “Đẩy mạnh phòng chống viêm gan virus tại Việt Nam” cùng JICA, góp phần kiểm soát hiệu quả viêm gan, mang lại lợi ích thiết thực cho người dân.
TS Đặng Quang Tấn - Vụ trưởng Vụ Hợp tác quốc tế, Bộ Y tế phát biểu.
TS Tấn nhấn mạnh Việt Nam đang định hướng phát triển y tế dựa trên đổi mới sáng tạo, ứng dụng công nghệ cao, nâng cao chất lượng dịch vụ, đảm bảo bền vững và hội nhập quốc tế. Việt Nam hoan nghênh doanh nghiệp Nhật Bản chia sẻ kinh nghiệm, công nghệ và mô hình quản lý tiên tiến để thúc đẩy hợp tác sâu rộng trong dược phẩm, trang thiết bị y tế, an toàn thực phẩm, y học cổ truyền và quản lý bệnh viện.
Vai trò hợp tác công – tư trong hệ thống y tế bền vững
Các diễn giả nhấn mạnh tầm quan trọng của mô hình hợp tác công – tư (PPP) trong xây dựng hệ thống y tế bền vững. Đại sứ Ito Naoki đánh giá khu vực tư nhân Nhật Bản ngày càng thể hiện vai trò quan trọng, góp phần nâng cao chất lượng chăm sóc sức khỏe và năng lực ngành y tế Việt Nam.
Takeda Việt Nam là một ví dụ điển hình. Công ty đã phát triển và đưa vào Việt Nam vắc xin phòng sốt xuất huyết đầu tiên được cấp phép lưu hành. Ông Benjamin Ping, Tổng Giám đốc Takeda Việt Nam, cho biết công ty tập trung vào các lĩnh vực bệnh hiếm, ung thư, khoa học thần kinh, liệu pháp huyết tương và vắc xin.
Giai đoạn 2021–2024, Takeda phối hợp Trung tâm Quốc gia về Sức khỏe và Y tế Toàn cầu (NCGM) – Bộ Y tế, Lao động và Phúc lợi Nhật Bản và Hội Hen – Dị ứng – Miễn dịch lâm sàng TP HCM triển khai sáng kiến nâng cao năng lực chẩn đoán và điều trị bệnh phù mạch di truyền (HAE). Sáng kiến đã hỗ trợ đào tạo hơn 7.500 nhân viên y tế, tầm soát hơn 100 trường hợp, chẩn đoán kịp thời 35 người bệnh và thành lập các trung tâm điều trị chuyên biệt tại Hà Nội và TP HCM.
Ông Benjamin Ping, Tổng Giám đốc Takeda Việt Nam phát biểu.
Theo ông Benjamin Ping, với Nghị quyết 72-NQ/TW về tăng cường bảo vệ, chăm sóc sức khỏe nhân dân, đây là cơ hội chiến lược để các tập đoàn dược phẩm nước ngoài tham gia giảm gánh nặng bệnh tật tại Việt Nam. Trong phòng chống sốt xuất huyết, Takeda cam kết nâng cao năng lực đội ngũ y tế, tăng cường truyền thông cộng đồng và mở rộng khả năng tiếp cận vắc xin bền vững, hướng tới không còn ca tử vong do sốt xuất huyết vào năm 2030 theo mục tiêu WHO. Năm 2024, vắc xin do Takeda sản xuất được Bộ Y tế cấp phép lưu hành tại Việt Nam, hiện đã được phê duyệt tại 41 quốc gia với hơn 20 triệu liều phân phối toàn cầu.
