Sự khác biệt chính giữa Nghị định 57/2025/NĐ-CP và Nghị định 80/2024/NĐ-CP về Cơ chế hợp đồng mua bán điện trực tiếp
Cuong Tran Duc
Đối tác kinh doanh @ CM Group | LinkedIn - Top Renewable Energy Voice | Việt Nam - Top 10 LinkedIn Voices | Cố vấn về Chiến lược phát triển năng lượng
5 tháng 3 năm 2025
Vào ngày 3 tháng 3 năm 2025, Chính phủ Việt Nam đã ban hành Nghị định 57/2025/NĐ-CP, thiết lập cơ chế mua bán điện trực tiếp giữa các nhà máy phát điện năng lượng tái tạo và các đơn vị tiêu thụ điện lớn. Nghị định mới này thay thế Nghị định 80/2024/NĐ-CP trước đó, được ban hành vào ngày 3 tháng 7 năm 2024. Nghị định mới này đưa ra một số thay đổi quan trọng mở rộng phạm vi và tinh chỉnh các quy định quản lý các thỏa thuận điện trực tiếp này như sau:
Mở rộng phạm vi các nguồn năng lượng tái tạo đủ điều kiện (Điều 2, Khoản 2a)
Nghị định mới mở rộng các loại hình nhà máy phát điện năng lượng tái tạo tham gia vào các hợp đồng mua bán điện trực tiếp. Trong khi Nghị định 80/2024/NĐ-CP hạn chế sự tham gia của các máy phát điện gió hoặc điện mặt trời có công suất từ 10 MW trở lên được kết nối với lưới điện quốc gia. Nghị định 57/2025/NĐ-CP đã mở rộng điều kiện tham gia để bao gồm các máy phát điện năng lượng sinh khối đáp ứng đúng yêu cầu về công suất.
Mở rộng định nghĩa về Người tiêu thụ điện lớn (Điều 2, Khoản 2b)
Nghị định 57/2025/NĐ-CP mở rộng đáng kể định nghĩa về người tiêu thụ điện lớn có thể tham gia vào các hợp đồng mua điện trực tiếp. Theo nghị định trước đây, chỉ những người tiêu thụ điện lớn cho mục đích sản xuất mới đủ điều kiện. Nghị định mới mở rộng định nghĩa này để bao gồm các doanh nghiệp cung cấp dịch vụ sạc xe điện mua điện từ các Tổng công ty Điện lực, Công ty Điện lực và các đơn vị bán lẻ được kết nối ở mức điện áp từ 22 kV trở lên.
Quy định điều kiện tham gia đối với khách hàng sử dụng điện dưới 12 tháng và từ 12 tháng trở lên (Điều 5, Khoản 2a)
Đối với khách hàng sử dụng điện lớn đã sử dụng điện từ 12 tháng trở lên: Tổng sản lượng điện tiêu thụ bình quân trong 12 tháng gần nhất (xác định theo tổng sản lượng điện mua từ Tổng công ty Điện lực hoặc đơn vị được Tổng công ty Điện lực ủy quyền, phân cấp) không được thấp hơn mức tiêu thụ điện tối thiểu đối với khách hàng sử dụng điện lớn theo quy định tại Quy chế vận hành thị trường bán buôn điện cạnh tranh do Bộ Công Thương ban hành.
Đối với khách hàng sử dụng điện lớn đã sử dụng điện dưới 12 tháng: Sản lượng điện tiêu thụ đã đăng ký được tính theo sản lượng điện tiêu thụ ước tính mua từ Tổng công ty Điện lực (hoặc đơn vị được Tổng công ty Điện lực ủy quyền, phân cấp) và không được thấp hơn mức tiêu thụ điện tối thiểu đối với khách hàng sử dụng điện lớn theo quy định tại Quy chế vận hành thị trường bán buôn điện cạnh tranh do Bộ Công Thương ban hành.
Hạn chế sản lượng điện dư thừa và các quy định tăng cường đối với Hệ thống điện mặt trời mái nhà (Điều 6, Khoản 3 và 4)
Nghị định 57/2025/NĐ-CP đưa ra các quy định cụ thể hơn về hệ thống điện mặt trời mái nhà. Nghị định này quy định rằng điện dư thừa từ các đơn vị phát điện năng lượng tái tạo lắp đặt hệ thống điện mặt trời mái nhà và bán trực tiếp cho các hộ tiêu thụ điện lớn không được vượt quá 20% sản lượng điện được tạo ra. Lượng điện dư thừa này cũng được thiết lập theo giá điện thị trường bình quân của năm trước, do đơn vị vận hành hệ thống điện và thị trường điện công bố. Và không được vượt quá chi phí tối đa của khung giá phát điện mặt trời lắp trên mặt đất.
Giá bán điện và giá bán điện dư thông qua mô hình đường dây chuyên dụng (Điều 6, Khoản 1b và 2)
Trong khi Nghị định 80/2024/NĐ-CP cho phép hai bên thỏa thuận về giá bán điện, thì Nghị định 57/2025/NĐ-CP đưa ra thông tin cụ thể hơn về giá bán điện và giá bán điện dư thừa.
Hai bên đã đàm phán và thống nhất về giá bán điện. Không được vượt quá mức giá tối đa trong khung giá cho loại nguồn điện tương ứng.
Sản lượng điện thặng dư từ các đơn vị phát điện năng lượng tái tạo bán cho Tập đoàn Điện lực Việt Nam, Tổng công ty Điện lực hoặc Công ty Điện lực sẽ có sản lượng và giá bán do hai bên thỏa thuận nhưng không được vượt quá mức giá tối đa trong khung giá cho loại nguồn điện tương ứng.
Định nghĩa mở rộng về Công ty Điện lực (Điều 2, Khoản 3)
Nghị định mới định nghĩa rõ ràng hơn về các đơn vị điện lực tham gia vào các giao dịch này. Trong khi Nghị định 80/2024/NĐ-CP đề cập rộng rãi đến Tổng công ty Điện lực hoặc đơn vị bán lẻ, Nghị định 57/2025/NĐ-CP đề cập cụ thể đến Tổng công ty Điện lực, Công ty Điện lực và các Đơn vị bán lẻ khác. Việc làm rõ này giúp xác định vai trò và trách nhiệm của các đơn vị khác nhau trong ngành điện của Việt Nam.
Kết luận
Nghị định 57/2025/NĐ-CP thể hiện sự phát triển đáng kể của khuôn khổ mua điện trực tiếp của Việt Nam giữa các nhà sản xuất năng lượng tái tạo và người tiêu thụ điện lớn. Phạm vi mở rộng bao gồm năng lượng sinh khối, dịch vụ sạc xe điện và các quy định chi tiết hơn đối với hệ thống điện mặt trời trên mái nhà có thể sẽ tạo ra những cơ hội mới cho phát triển năng lượng tái tạo đồng thời cung cấp cho người tiêu dùng lớn nhiều lựa chọn hơn để đáp ứng nhu cầu điện của họ thông qua các nguồn năng lượng sạch.
Toàn bộ Nghị định 57/2025/NĐ-CP.
Mời các đối tác xem hoạt động của Công ty TNHH Pacific Group.
FanPage: https://www.facebook.com/Pacific-Group
YouTube: https://www.youtube.com/@PacificGroupCoLt
