Hydrogen và Pin trong Vận Tải Hạng Nặng: Chưa Có Giải Pháp Hoàn Hảo
Tiến sĩ Touria MOUDAKKAR
Đại học Euro-Méditerranéenne de Fès
Hydrogen được xem là một trong những lựa chọn hứa hẹn nhất để giảm phát thải trong vận tải hạng nặng nhờ mật độ năng lượng cao theo khối lượng. Tuy nhiên, công nghệ này vẫn còn nhiều thách thức kỹ thuật và kinh tế. Trạm tiếp nhiên liệu hydrogen có chi phí cao, khoảng 1,5–2,5 triệu USD, gấp 4–8 lần so với trạm sạc EV công suất cao. Việc lưu trữ hydrogen ở 700 bar tiềm ẩn rủi ro cháy nổ do khả năng rò rỉ và tính phản ứng mạnh của H₂. Bên cạnh đó, hóa lỏng hydrogen tiêu tốn năng lượng lớn, thêm 4–6 USD/kg chỉ cho quá trình lạnh đông, tương đương 30–40% năng lượng bị mất.
Ngược lại, điện hóa hoàn toàn vận tải hạng nặng hiện chưa khả thi. Pin lithium-ion quá nặng để đảm bảo quãng đường trên 400–500 km và làm giảm đáng kể trọng tải. Trạm sạc công suất cao yêu cầu khoảng 1 MW mỗi trạm, gây áp lực lên lưới điện, trong khi chu trình vận hành liên tục khiến pin nhanh xuống cấp.
Những hạn chế này cho thấy cả hydrogen và pin đều chưa phải là giải pháp hoàn hảo. Tuy nhiên, nghiên cứu và đổi mới đang mở ra cơ hội. Pin thế hệ mới với mật độ năng lượng cao, như Li–air, Li–sulfur hoặc sodium–air, có thể đạt 1.500–3.000 Wh/kg, khả năng hỗ trợ xe tải điện chạy đường dài vào khoảng 2035–2040.
Tóm lại, để đạt được giảm phát thải bền vững và khả thi về kinh tế trong vận tải hạng nặng, cần tiếp tục tiến bộ công nghệ, phát triển cơ sở hạ tầng, và tích hợp chiến lược giữa hydrogen và pin thế hệ mới.
