METI và MLIT Nhật Bản đề xuất cải tổ cơ chế hỗ trợ và đấu thầu điện gió ngoài khơi, chuyển trọng tâm sang khả năng thực thi và chuỗi cung ứng
Ngày 21/11/2025
Bộ Kinh tế, Thương mại và Công nghiệp Nhật Bản (METI) cùng Bộ Đất đai, Hạ tầng, Giao thông và Du lịch (MLIT) đã công bố đề xuất sửa đổi các chính sách hỗ trợ và cơ chế đấu thầu cho các dự án điện gió ngoài khơi theo Luật Khai thác Vùng biển cho Năng lượng Tái tạo. Đề xuất được trình bày tại cuộc họp chuyên gia chung ngày 19/11.
Sau việc ba dự án Round 1 rút lui, chính phủ dự định tăng cường hỗ trợ cho Round 2 và Round 3, đồng thời điều chỉnh lớn hệ thống đánh giá đấu thầu. Trọng tâm mới sẽ giảm bớt ưu tiên giá rẻ và tiến độ nhanh, thay vào đó nhấn mạnh khả năng triển khai dự án, đảm bảo ổn định điện và phát triển chuỗi cung ứng trong nước.
Cho phép dự án điện gió ngoài khơi tham gia đấu giá điện khử carbon dài hạn
Chính phủ đề xuất cho phép các dự án Round 2 và Round 3—chỉ các vòng này—được tham gia Đấu giá Nguồn Điện Khử Carbon Dài Hạn, vốn hoàn trả chi phí xây dựng và bảo trì cho nhà đầu tư. Theo quy định FIT/FIP hiện hành, việc này không được phép, nhưng điện gió ngoài khơi vẫn đang trong “giai đoạn đầu”, vì vậy cần có ngoại lệ.
Chính phủ cũng khẳng định không thể điều chỉnh giá thầu cho các dự án đã được lựa chọn để phản ánh biến động giá sau thời điểm đấu thầu, vì điều đó sẽ làm méo mó cạnh tranh.
Tăng tính linh hoạt trong thay đổi thiết kế và nhà cung cấp
Đối với Round 2 và Round 3, có khả năng phải thay đổi thiết kế, phương pháp thi công hoặc nhà sản xuất tua-bin. METI và MLIT đề xuất cho phép điều chỉnh linh hoạt kế hoạch chiếm dụng nếu thay đổi là cần thiết để duy trì dự án, với sự thẩm định của chuyên gia.
MLIT cũng đang nghiên cứu các cơ chế giúp khai thác linh hoạt hơn các cảng cơ sở phục vụ điện gió ngoài khơi.
Điều chỉnh thang điểm đấu thầu: ưu tiên khả năng thực thi
Đề xuất thay đổi điểm đánh giá như sau:
-
Tốc độ triển khai: giảm từ 20 → 10 điểm
-
Kế hoạch thực thi dự án: tăng từ 20 → 25 điểm
-
Ổn định cung cấp điện & phát triển chuỗi cung ứng: tăng từ 20 → 25 điểm
Các dự án có kế hoạch khả thi và hoàn thành được sẽ được ưu tiên hơn các hồ sơ chỉ tập trung vào giá thấp.
Ngoài ra, đề xuất còn bao gồm:
-
áp dụng phương pháp cộng dồn điểm
-
gia hạn 2 năm cho mốc vận hành thương mại
-
đánh giá tương đối theo thời gian xây dựng
-
quy định giá trần và giá sàn, với việc loại hồ sơ thấp hơn giá sàn
Về xử lý vi phạm, với Round 1–3, đề xuất chỉ áp dụng đình chỉ cho các nhà phát triển đã được lựa chọn; trong tương lai có thể xem xét mở rộng sang công ty mẹ hoặc công ty con.
Hai bộ cho biết mục tiêu của cải tổ là đảm bảo dự án được hoàn thành, củng cố nền tảng ngành điện gió ngoài khơi và hỗ trợ giảm chi phí, hướng tới triển khai ổn định và bền vững nguồn năng lượng này tại Nhật Bản.
