GHCT và Cuộc Cách mạng Tiêu chuẩn hóa Hydrogen tại Việt Nam – ASEAN

Tác giả: Tiến sĩ Sandip P. Dhurat

1. Giới thiệu chung về cuốn sách

“Green Hydrogen Cylinder Test (GHCT)” là tài liệu chuyên sâu về công nghệ kiểm thử và đánh giá an toàn cho các bình chứa hydrogen áp suất cao trong bối cảnh mở rộng sản xuất và sử dụng hydrogen xanh. Tác giả, Dr. Sandip P. Dhurat, xây dựng cuốn sách nhằm thiết lập một bộ kiến thức nền tảng, mang tính hệ thống, phục vụ các nhà sản xuất, cơ quan quản lý, phòng thí nghiệm, tổ chức chứng nhận và doanh nghiệp đang triển khai các dự án hydrogen.

Nội dung của sách tập trung vào ba trụ cột:

1. Kiến thức nền tảng về hydrogen và đặc tính nguy hiểm – bao gồm hành vi của hydrogen dưới áp suất cao, khả năng thẩm thấu, giòn hóa vật liệu và yêu cầu đặc biệt đối với thiết kế bình chứa.

2. Công nghệ xi lanh hydrogen – từ các loại bình Type I đến Type V, đặc điểm cấu trúc, vật liệu, quy trình sản xuất, ưu nhược điểm và phạm vi ứng dụng trong công nghiệp, vận tải và lưu trữ năng lượng.

3. Hệ thống kiểm thử và chứng nhận – bao gồm các bài kiểm tra bắt buộc như thử nổ, thử thủy lực, thử độ mỏi, đo thẩm thấu hydrogen, kiểm tra không phá hủy, kiểm tra định kỳ và yêu cầu về thiết bị, tiêu chuẩn quốc tế, quy trình đánh giá, cũng như các phương pháp quản lý vòng đời bình chứa.

Ngoài nội dung kỹ thuật, sách còn bàn về tương lai của ngành, bao gồm cảm biến nhúng, số hóa dữ liệu, mô phỏng số (digital twins) và sự cần thiết của tiêu chuẩn hóa để thương mại hóa hydrogen xanh một cách an toàn.

2. Ý nghĩa của cuốn sách đối với sự phát triển hydrogen

Tài liệu GHCT đóng vai trò như một “hạ tầng kiến thức” giúp ngành hydrogen vận hành an toàn và bền vững. Bình chứa hydrogen là mắt xích quan trọng cho các ứng dụng như:

• xe bus, xe tải, xe thương mại chạy hydrogen,

• trạm nạp hydrogen,

• lưu trữ hydrogen cho nhà máy điện, khu công nghiệp,

• các dự án hydrogen xanh quy mô lớn.

Không có chuẩn kiểm thử rõ ràng, bất kỳ dự án hydrogen nào cũng tiềm ẩn rủi ro cao, gây đình trệ đầu tư. Vì vậy, GHCT trở thành một khung tham chiếu hữu ích cho các quốc gia đang xây dựng chính sách hydrogen.

Khuyến nghị cho Việt Nam và ASEAN

1. Thiết lập tiêu chuẩn và khung pháp lý về kiểm thử bình hydrogen

Các nước ASEAN hiện thiếu bộ tiêu chuẩn thống nhất cho xi lanh hydrogen áp suất cao. Việt Nam có thể đi đầu trong việc:

• xây dựng hoặc nội địa hóa tiêu chuẩn dựa trên GHCT,

• ban hành quy chuẩn kỹ thuật quốc gia cho kiểm thử ban đầu và kiểm định định kỳ,

• tích hợp tiêu chuẩn ISO, DOT, ADR vào hệ thống pháp lý.

Điều này tạo nền tảng pháp lý cho hydrogen mobility, trạm nạp và các dự án công nghiệp.

2. Phát triển năng lực phòng thí nghiệm và trung tâm thử nghiệm vùng

Việt Nam và ASEAN cần đầu tư hoặc nâng cấp một số phòng thí nghiệm có khả năng thực hiện:

• thử nổ và thử thủy lực ở áp suất lên tới 700–1050 bar,

• đo thẩm thấu hydrogen,

• kiểm tra không phá hủy (NDE),

• thử độ mỏi và chu kỳ nạp–xả.

Một trung tâm thử nghiệm khu vực sẽ giúp ASEAN tự chủ công nghệ, giảm phụ thuộc nhập khẩu và tạo nguồn nhân lực chuyên môn cao.

3. Khuyến khích sản xuất xi lanh composite trong khu vực

Type III và Type IV là công nghệ chủ đạo cho mobility và công nghiệp hydrogen. Việt Nam có thể thu hút đầu tư vào:

• sản xuất vật liệu composite,

• chế tạo xi lanh carbon fiber,

• phát triển chuỗi cung ứng linh kiện liên quan.

Tài liệu GHCT giúp các doanh nghiệp hiểu rõ yêu cầu về kiểm soát chất lượng và chứng nhận.

4. Đào tạo chuyên gia kiểm thử và kỹ sư an toàn hydrogen

Nhân lực là yếu tố quyết định. Nên xây dựng chương trình đào tạo dựa trên GHCT, bao gồm:

• kỹ thuật test bình,

• tiêu chuẩn quốc tế,

• vận hành phòng thí nghiệm,

• đánh giá rủi ro và an toàn hydrogen.

Các trường đại học và viện nghiên cứu có thể đưa GHCT vào làm tài liệu giảng dạy.

5. Triển khai các dự án thí điểm để hình thành thị trường

Có thể thực hiện các mô hình pilot:

• trạm nạp hydrogen cho xe bus hoặc logistic,

• cụm hydrogen mobility trong khu công nghiệp,

• dự án lưu trữ hydrogen cho nhà máy điện mặt trời hoặc gió,

• dây chuyền sản xuất thử nghiệm xi lanh composite.

Thông qua các dự án thí điểm, Việt Nam có thể xây dựng quy trình, kiểm chứng tiêu chuẩn và thu hút đầu tư.

6. Tăng cường hợp tác ASEAN và tiêu chuẩn công nhận lẫn nhau

ASEAN nên hướng tới việc:

• chia sẻ phòng thí nghiệm và dữ liệu kiểm thử,

• thống nhất tiêu chuẩn và quy trình kiểm định,

• công nhận chứng chỉ bình hydrogen giữa các nước.
  Điều này sẽ thúc đẩy thương mại hóa hydrogen trong toàn khu vực.

Kết luận

Cuốn “Green Hydrogen Cylinder Test (GHCT)” của Dr. Sandip P. Dhurat là một tài liệu quan trọng cho bất kỳ quốc gia nào đang phát triển chiến lược hydrogen. Sách cung cấp khung kỹ thuật đầy đủ về an toàn, kiểm thử, tiêu chuẩn và quản lý vòng đời bình chứa hydrogen áp suất cao. Đối với Việt Nam và ASEAN, GHCT không chỉ có giá trị học thuật mà còn mang tính định hướng chính sách, giúp xây dựng hệ sinh thái hydrogen an toàn, hiệu quả và thu hút đầu tư. Việc sử dụng GHCT như tài liệu tham chiếu khi xây dựng tiêu chuẩn, phòng thí nghiệm, nhân lực và các dự án thí điểm sẽ tạo nền tảng cho sự phát triển hydrogen xanh trong thập kỷ tới.

Vui lòng liên hệ Ban Thư ký CLB VAHC để nhận sách GHCT theo email: contact@vahc.com.vn