Việt Nam nổi lên ở Đông Á là cứ điểm sản xuất thay thế (alternative manufacturing hub. Những năm gần đây, làn sóng dịch chuyển sản xuất của các doanh nghiệp Nhật Bản, Hàn Quốc, Hong Kong, Singapore, Thái Lan, Hoa Kỳ và EU vào Việt Nam gia tăng mạnh
Ở trong nước, do tình hình dịch bệnh Covid, các nhà phát triển bất động sản thương mại tại đô thị lớn cũng như vùng ven gặp không ít khó khăn tìm đầu ra. Nắm bắt cơ hội làn sóng dịch chuyển sản xuất, các nhà phát triển bất động sản thương mại chuyển hướng đầu tư bất động sản khu công nghiệp để hút các nhà sản xuất FDI vào đầu tư mở xưởng. Các thương hiệu bất động sản khu công nghiệp thâm niên có thể kể đến là VSIP, Long Hậu, Kinh Bắc, Tín Nghĩa, Sonadezi, Thăng Long, Idico mở rộng quy mô đầu tư. Các nhà phát triển khu công nghiệp mới tham gia thị trường chịu không ít áp lực về cạnh tranh, tiến độ vì để hình thánh một khu công nghiệp thì cần thời gian chuẩn bị nhất định, phải mất vài năm để hoàn thiện pháp lý. Thách thức đối với nhà phát triển khu công nghiệp mới là việc cạnh tranh với các thương hiệu thâm niên. Các thương hiệu thâm niên, như một số được liệt kê bên trên, đã có bề dày kinh doanh khu công nghiệp hàng chục năm và bộ máy nhân sự chuyên biệt về phát triển và khai thác khu công nghiệp cũng như mạng lưới khách hàng quốc tế
Nhà máy sản xuất thiết bị đường sắt của Hitachi tại Newton Aycliffe, Vương quốc Anh. Ảnh: Hitachi Rail Europe
Đối với các nhà phát triển khu công nghiệp đi sau cần chọn hướng đi mới. Ở bài viết trước, chúng tôi có đề cập việc phát triển khu công nghiệp thế hệ mới giúp nhà phát triển đa dạng hóa nguồn thu chứ không chỉ dựa vào doanh thu cho thuê đất. Ở bài viết này, Liên danh Petechim và Pacific Group muốn trình bày concept ‘khu công nghiệp chuyên dùng’ mà cụ thể là khu công nghiệp đường sắt. Một khu công nghiệp chuyên dùng được thành lập nhằm phục vụ cho một đối tượng khách hàng chuyên sâu, ví dụ như ngành đường sắt
Hình ảnh phân xưởng sản xuất tàu điện cao tốc của Tập đoàn Hitachi tại Hitachi tại Newton Aycliffe, Vương quốc Anh. Ảnh: Hitachi Rail Europe
Trong quy hoạch giao thông, các nhà đầu tư hạ tầng dễ nhận ra rằng Việt Nam có chiến lược phát triển đường sắt cao tốc Bắc Nam. Đồng thời, Việt Nam có quy hoạch phát triển đường sắt nội đô cho các đô thị lớn bao gồm Hồ Chí Minh, Hà Nội, Đà Nẵng, Hải Phòng và Cần Thơ. Khái toán cho thấy tổng mức đầu tư cho đường sắt cao tốc Bắc Nam là vào khoảng 70 tỷ đô la Mỹ còn đầu tư một tuyến metro nội đô ở Thành phố Hồ Chí Minh và Hà Nội rơi vào khoảng 3 tỷ đô la Mỹ. Có tổng cộng 8 tuyến cơ bản tại mỗi thành phố. Kinh phí ước tính rơi vào khoảng 48 tỷ đô la Mỹ cho 16 tuyến metro nội đô của hai thành phố. Do vậy, kinh phí ước tính mà Việt Nam sẽ chi ra trong vài thập kỷ tới để hoàn thiện giao thông đường sắt là khoảng 120 tỷ đô la Mỹ
Liên danh Petechim & Pacific Group chúng tôi được thành lập vào tháng 4 năm 2020 để thực hiện công tác tư vấn phát triển dự án hạ tầng và xúc tiến đầu tư. Chúng tôi đã hình thành concept phát triển chuỗi ‘khu công nghiệp đường sắt’ để tư vấn cho các nhà phát triển khu công nghiệp mới thành lập về sau có hướng đi khác biệt. Việc hình thành các khu công nghiệp đường sắt tại các địa phương có quỹ đất lớn và có quy hoạch cảng nước sâu để tiếp nhận các nhà sản xuất cấu kiện đường sắt, hợp tác với Nhật Bản, Hàn Quốc, CHLB Đức sản xuất tại Việt Nam sẽ giúp cho quốc gia kéo giảm chi phí thực hiện dự án đường sắt xuyên Việt cũng như đường sắt nội đô, đồng thời giúp cho nhà phát triển khu công nghiệp mới thành lập có đầu ra quy mô lớn
Các khu công nghiệp đường sắt, ngoài phục vụ cung ứng cho các dự án đường sắt xuyên Việt, đường sắt nội đô thì còn có sứ mệnh i) hình thành các tuyến đường sắt liên cảng, kết nối các khu công nghiệp với các cảng biển giúp cho việc vận chuyển hàng container và hàng rời đạt hiểu quả cao nhất, ít phụ thuộc vào đường bộ và giảm rủi ro tai nạn đường bộ, và ii) hình thành các tuyến đường sắt liên tỉnh, ví dụ như tuyến đường sắt liên tỉnh TP Hồ Chí Minh, Biên Hòa đi Cái Mép Thị Vải và Vũng Tàu; tuyến nối Cần Thơ với Hậu Giang, Cần Thơ với các tỉnh giáp ranh v.v.
Việc hình thành chuỗi khu công nghiệp đường sắt sẽ giúp Việt Nam dần sở hữu công nghệ đường sắt tiên tiến, khai thác tối ưu lực lượng lao động trẻ, giúp cung ứng trang thiết bị, vật tư ngành đường sắt cho các dự án trong nước, đồng thời gia công chế tạo xuất khẩu đi các quốc gia khác
Ảnh: bốc dỡ và vận chuyển xuyên đêm các toa tàu metro do nhà thầu Hitachi Nhật Bản sản xuất và vận chuyển về TP Hồ Chí Minh cho tuyến metro Bến Thành – Suối Tiên, dự án sử dụng vốn vay ODA của Chính phủ Nhật Bản. Ảnh từ Tuổi Trẻ Online
Tham khảo thêm: Khu công nghiệp đường sắt tại Texas, Hoa Kỳ
https://www.youtube.com/watch?time_continue=159&v=1noyqBS_2bY&feature=emb_title
Tác giả: Đỗ Thị Bích Hà, Tổng giám đốc Petechim, Trưởng Liên danh Petechim & Pacific Group, Liên danh chuyên về xúc tiến đầu tư về hạ tầng từ Nhật Bản vào Việt Nam
