Người dân Úc sẽ được sử dụng miễn phí ít nhất ba giờ điện mặt trời mỗi ngày — ngay cả khi không có tấm pin năng lượng mặt trời
Chính phủ Lao động (Labor) của Úc vừa công bố chương trình “Solar Sharer” cho phép các hộ gia đình ở New South Wales, đông nam Queensland và Nam Úc được sử dụng miễn phí điện mặt trời ít nhất ba giờ mỗi ngày, bắt đầu từ tháng 7 năm sau, dù họ không lắp đặt hệ thống điện mặt trời.
Chương trình áp dụng cho các hộ có đồng hồ điện thông minh (smart meters), vốn chiếm đa số trên toàn quốc. Người dân sẽ được khuyến khích vận hành máy giặt, máy rửa chén, điều hòa không khí hoặc sạc xe điện và pin gia đình trong khung giờ điện mặt trời miễn phí.
Theo Bộ trưởng Biến đổi khí hậu và Năng lượng Chris Bowen, chương trình sẽ được triển khai thông qua điều chỉnh “Default Market Offer” — mức giá trần mà các nhà bán lẻ điện được phép thu. Ông nhấn mạnh mục tiêu là “khai thác từng tia nắng cuối cùng để cung cấp điện cho các hộ gia đình”, thay vì lãng phí nguồn năng lượng mặt trời dư thừa vào buổi trưa.
Hiện người dân Úc đã lắp đặt hơn 4 triệu hệ thống điện mặt trời, khiến vào giữa ngày thường xuyên có lượng điện dư giá rẻ. Chương trình mới được kỳ vọng sẽ chuyển dịch nhu cầu tiêu thụ điện từ giờ cao điểm buổi tối sang ban ngày, giúp giảm áp lực cho lưới điện, ổn định giá điện bán buôn, và hạn chế đầu tư nâng cấp hạ tầng tốn kém.
Bộ trưởng Bowen cho biết:
“Điện mặt trời miễn phí vào ban ngày là minh chứng rằng điều tốt cho hành tinh cũng tốt cho túi tiền của bạn.”
Ông nhấn mạnh người tiêu dùng có thể tiết kiệm trực tiếp, dù là chủ nhà hay người thuê, và càng nhiều người tham gia dịch chuyển thói quen tiêu thụ, lợi ích toàn hệ thống càng lớn — từ đó hạ chi phí điện chung cho toàn xã hội.
Cơ quan Quản lý Năng lượng Úc (AER) sẽ giám sát việc điều chỉnh để đảm bảo người dân được hưởng mức giá công bằng ngoài khung giờ miễn phí. Chính phủ cũng sẽ tham vấn các bang khác để mở rộng chương trình toàn quốc vào năm 2027.
Một số nhà bán lẻ như AGL và Red Energy hiện đã có chương trình cung cấp khung giờ điện mặt trời miễn phí, nhưng Hội đồng Năng lượng Úc (Australian Energy Council) — đại diện cho các nhà phát điện và bán lẻ — cho biết bất ngờ trước thông báo này và phản đối việc thiếu tham vấn với ngành.
Giám đốc điều hành Louisa Kinnear cảnh báo quyết định đột ngột này có thể “làm giảm niềm tin của ngành” và dẫn đến “hệ quả ngoài ý muốn”, bao gồm một số doanh nghiệp có thể rút khỏi thị trường.
Ngược lại, Hội đồng Năng lượng Thông minh (Smart Energy Council), bao gồm các nhà lắp đặt điện mặt trời, ca ngợi đây là “tin vui cho các hộ gia đình đang vật lộn với chi phí sinh hoạt”. Ông David McElrea, Giám đốc vận động của hội, nói:
“Chương trình này thực sự giúp người dân tiếp cận điện miễn phí — vì mặt trời không bao giờ gửi hóa đơn cho bạn.”
